همان‌طور که می‌دانید، ایران کشوری پهناور با اقوام و فرهنگ‌های متنوع است. هر گوشه این آب و خاک، آداب و رسوم، لهجه و گویش خاص خود را دارند. شاید به جرأت بتوان گفت که وجود این تنوع فرهنگی در یک کشور کم‌نظیر می‌باشد.
از آنجایی که اقوام مختلف، تاریخ زنده این سرزمین هستند، شناخت آداب و رسوم آنها به شناخت گذشتگان کمک می‌کند و تلاش برای شناخت هرچه بیشتر این فرهنگ و تاریخ در زنده نگاه داشتن آن برای نسل‌های بعدی بسیار مؤثر است. به همین منظور رشته‌ای به نام مردم‌شناسی در دانشگاه‌ها تشکیل شد که در آن به صورت تخصصی به بررسی آداب و رسوم و فرهنگ اقوام ایرانی و بررسی تاریخچه آن، می‌پردازد.
معرفی رشته مردم‌شناسی
مردم‌شناسی شاخه‌ای از علوم انسانی است که در آن مجموعه‌ای از علوم مرتبط با خصوصیت‌های فرهنگی و اجتماعی گروهی از مردم مورد بررسی قرار می‌گیرد. این گروه انسانی می‌توانند اهالی یک منطقه جغرافیایی باشند و یا ساکنان یک شهر در یک بازه زمانی خاص.
مواردی که در این رشته بررسی می‌شود، شامل: زبان، روابط خویشاوندی، مذهب، ازدواج، سنت‌های تولد، فرزندآوری، مراسمات مربوط به مرگ و میر، مشاغل، روش‌های کسب درآمد و مایحتاج زندگی و دیگر آداب و روش‌های زندگی مربوط به یک جامعه می‌باشد. همه این عوامل در علم مردم‌شناسی بررسی شده تا به طور کامل اقوام ایرانی در طول تاریخ شناخته شوند.
نحوه انتخاب رشته مردم‌شناسی در دانشگاه
علاقمندان به ادامه تحصیل در این رشته ابتدا باید در کنکور سراسری رشته انسانی از شاخه نظری شرکت کنند. پس از اعلام نتایج در صورتی که مجاز به انتخاب رشته شده باشند، می‌توانند تحصیل در رشته مردم‌شناسی را در دانشگاه‌های دولتی روزانه، نوبت دوم (شبانه) و غیرانتفاعی انتخاب کنند. ناگفته نماند که تحصیل در دانشگاه آزاد، غیرانتفاعی و پردیس‌های خودگردان با پرداخت شهریه میسر است.
تحصیل در رشته مردم‌شناسی تا مقطع دکترا امکان‌پذیر است. دانشجویان دوره کارشناسی خود را طی 4 سال و با گذراندن 135 واحد درسی به اتمام می‌رسانند؛ سپس وارد مقطع کارشناسی ارشد شده و طی 2 تا 3 سال 37 واحد درسی این مقطع را مطالعه می‌کنند و پس از آن در صورتی که علاقمند به ادامه تحصیل باشند وارد مقطع دکترا شده و طی 4 سال، 36 واحد این مقطع که 18 واحد آن پایان‌نامه می‌باشد را پشت سر می‌گذارند.
دروس پایه در این رشته شامل: کارگاه طراحی پایه، ترسیم فنی، آشنایی با مردم‌شناسی و روان‌شناسی و روش‌های آن، آشنایی با هنرهای سنتی ایران، آشنایی با باستان‌شناسی و روش‌های آن، تاریخ عمومی ایران و تمثیل‌شناسی می‌شود. دروس تخصصی این رشته نیز شامل موارد زیر است:
مردم‌نگاری، فرهنگ و توسعه، موزه‌داری و تکنیک ضبط اسناد، مردم‌شناسی شهری، ایل‌شناسی، نظام‌های خانواده و خویشاوندی، مردم‌شناسی اعتقادات دینی، مردم‌شناسی هنر، مردم‌شناسی پیش از تاریخ و جوامع ابتدایی، باستان‌شناسی از دیدگاه انسان‌شناسی، نماد و نشانه‌شناسی، انسان‌شناسی و فرهنگ مردم قاره‌ها، زبان‌شناسی از دیدگاه انسان‌شناسی، زمینه‌ها و شیوه‌های همیاری در جوامع شهری و روستایی.
بازار کار رشته مردم‌شناسی
فارغ‌التحصیلان رشته مردم‌شناسی می‌توانند شغل آینده خود را در یکی از موارد زیر پیدا کنند:
– تجزیه و تحلیل مسائل فرهنگی و اجتماعی در محافل علمی
– تحقیق و مطالعه درباره فرهنگ اقوام مختلف در روستاها و شهرها
– کارشناس امور فرهنگی و برنامه‌ریزی در ارگان‌ها و پژوهشگاه‌های فرهنگی
– تدریس در مدارس و مراکز آموزشی
– عضویت در هیأت علمی دانشگاه در صورت داشتن مدرک دکترا
– راهنمای تورهای گردشگری
– انجام مطالعات باستان‌شناسی در فرهنگسراها و پژوهشگاه‌ها
– فعالیت در دفاتر مجلات و روزنامه‌ها به عنوان نویسنده
– ترجمه و تألیف کتب مرتبط با مردم‌شناسی و جامعه‌شناسی
– فعالیت در حوزه خبرنگاری
– فعالیت در آژانس‌های مسافرتی
معرفی دانشگاه‌های برتر رشته مردم‌شناسی در دنیا
همیشه عده‌ای از دانشجویان هستند که به تحصیل در خارج از کشور علاقمند می‌باشند. به همین دلیل در هنگام انتخاب رشته به این نکته توجه می‌کنند که آیا امکان ادامه تحصیل در این رشته در دانشگاه‌های خارج از کشور وجود دارد یا خیر؟
رشته مردم‌شناسی از آن دست رشته‌هاییست که امکان ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا در خارج از کشور را دارد. در ادامه به معرفی برخی از دانشگاه‌های ارائه‌دهنده این رشته در خارج از کشور و شرایط پذیرفته شدن در دانشگاه‌های خارج از کشور، می‌پردازیم.
– آمریکا انتخاب اول بسیاری از دانشجویان است. در صورتی که مدرک GRE با نمره 160 و VERBAL بالاتر از 170 در دست دارید، می‌توانید برای ادامه تحصیل در رشته علوم اجتماعی (Social Studies) در دانشگاه‌های آمریکای شمالی اقدام کنید.
– بهتر است برای بالا رفتن احتمال قبولی خود در دانشگاه‌های خارج از کشور، حداقل یک مقاله در حوزه مردم‌شناسی در ژورنال ISI منتشر کنید.
– برای آشنا شدن با اساتید بین‌المللی در حوزه علوم اجتماعی، در کنفرانس‌های بین‌المللی مرتبط با این رشته شرکت کنید.
– دانشگاه کلمبیا از مقصدهای تحصیلی مهم در این رشته است. امکان ادامه تحصیل در مقطع دکترا در رشته‌های جمعیت‌شناسی، مددکاری اجتماعی و مطالعات زنان در داخل و خارج از کشور در این دانشگاه امکان‌پذیر است.
نظرات کاربران