شاید یکی از آشناترین کلمات در علم اقتصاد تورم باشد. تورم، کشورها را در دوره‌های طولانی بی‌ثباتی فرو برده است. سیاستمداران با وعده مبارزه با تورم در انتخابات پیروز شده‌اند. حتی تورم را دشمن عمومی شماره 1 کشور اعلام کرده‌اند. اما پس از شکست در انجام این کار، قدرت را از دست داده‌اند.در این مقاله سعی داریم شما را با معنی و مفهوم تورم و راه‌های مقابله با آن آشنا کنیم:
معنی تورم چیست؟
در اقتصاد بازار، قیمت کالاها و خدمات همیشه می‌تواند تغییر کند. برخی از قیمت‌ها افزایش می‌یابد؛ برخی از قیمت‌ها کاهش می‌یابد. تورم زمانی رخ می‌دهد که افزایش گسترده‌ای در قیمت کالاها و خدمات وجود داشته باشد، نه فقط اقلام فردی.
به طور ساده تورم یعنی اینکه شما امروز با 100 هزار تومان چه چیزی می‌توانید بخرید و فردا یا بعد مدتی با همان 100 هزار تومان قادر به خرید چه چیزی هستید. به عبارت دیگر تورم به مرور زمان ارزش پول را کاهش می‌دهد.
تورم چگونه محاسبه می‌شود؟
برای اندازه‌گیری تورم، کلیه کالاها و خدماتی که خانوارها مصرف می‌کنند در نظر گرفته می‌شوند، از جمله:
اقلام روزمره (مانند غذا، روزنامه و بنزین)
کالاهای بادوام (مانند لباس، رایانه شخصی و ماشین لباسشویی)
خدمات (مانند آرایشگری، بیمه و مسکن استیجاری)
قیمت سبد خرید را سال به سال مقایسه کنید. تمام کالاها و خدمات مصرف شده توسط خانوارها در طول سال با “سبدی” از اقلام نشان داده می‌شود. هر محصول در این سبد دارای قیمتی است که در طول زمان می‌تواند تغییر کند.
نرخ تورم چیست؟
نرخ تورم سالانه، عبارت است از قیمت کل سبد مشخص از کالا در یک ماه معین در مقایسه با قیمت آن سبد در همان ماه یک سال قبل.
چرا تورم رخ می‌دهد؟
تورم زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت‌ها به دلیل هزینه‌های تولید بالاتر که شامل نرخ مواد اولیه و دستمزد می‌شود، افزایش می‌یابد. افزایش تقاضا برای محصولات و خدمات نیز باعث تورم می‌شود. زیرا مصرف کنندگان توان پرداخت بیشتری دارند. به طور کلی هر گاه مردم پول بیشتر یا نقدینگی بیشتری داشته باشد تقاضا نیز بیشتر است. زمانی که تقاضا از عرضه بیشتر شود، باعث ایجاد تورم می‌شود. همانند مزایده که تقاضا کننده بیشتر از جنس است و قیمت هی بالا و بالاتر می‌رود.
راه‌های مقابله با تورم
تورم ارزش پول را از بین می‌برد، اما راه‌هایی وجود دارد که بتوانید بخشی از سرمایه خود را حفظ کنید یا حتی افزایش دهید.
دارایی‌های تورم کوبنده
رویکرد بی عیب و نقصی برای غلبه بر تورم وجود ندارد، اما برخی از دارایی‌ها بهتر از سایرین طوفان را تحمل می‌کنند و به عنوان دارایی‌های مقاوم در برابر تورم یا ضد تورم شناخته می‌شوند. آنها ثروت را ذخیره و حفظ می‌کنند حتی زمانی که سرمایه‌های ذخیره شده فرسوده می‌شوند.
دارایی‌های ضد تورم عبارت‌اند از:
طلا
طلا به عنوان محافظ در برابر تورم در نظر گرفته می‌شود. بسیاری طلا را به عنوان یک “ارز جایگزین” به ویژه در کشورهایی که مناقصه بومی ارزش خود را از دست می‌دهد، در نظر می‌گیرند. استفاده از طلا در مواقعی که پول خود یک کشور شکست خورده ترجیح داده می‌شود. زیرا دارایی واقعی و فیزیکی است که ارزش خود را حفظ می‌کند.
کالاها
این کالاها شامل غلات، فلزات گران‌بها، برق، روغن، گوشت گاو، لبنیات و گاز طبیعی است. کالاها شاخص تورم هستند. همان‌طور که قیمت یک کالا افزایش می‌یابد، قیمت محصولاتی که از آن به دست می‌آیند نیز افزایش می‌یابد. قیمت کالاها به جای فشارهای تورمی داخلی گاها به تحریم‌ها واکنش نشان می‌دهد. آنها همچنین ممکن است به عوامل خطر مانند بلایای طبیعی به گونه‌ای پاسخ دهند که لزوماً با تورم مطابقت ندارد.
ارزش سهام
در این زمینه، سهام ارزشی(معامله اوراق بهادار با قیمتی کمتر از آنچه عملکرد یک شرکت ممکن است نشان دهد) بهتر از سهام در حال رشد هستند(هر سهمی در شرکتی که پیش‌بینی می‌شود با نرخی بالاتر از میانگین رشد بازار رشد کند).
دلیل این است که تصور می‌شود سهام‌های ارزشی کمتر از ارزش واقعی خود معامله می‌شوند و بنابراین باید بازدهی بالاتری داشته باشند. سهام رشد، معمولاً سود سهام پرداخت نمی‌کند. سهام ارزشی نوعی پوشش در برابر تورم ایجاد می‌کند زیرا درآمد و سود یک شرکت باید با افزایش قیمت پس از یک دوره تعدیل رشد کند. این یک استراتژی بلند مدت خواهد بود و نه کوتاه مدت، زیرا سهام اغلب ارزش خود را در شرایط واقعی از دست می‌دهد.
اوراق قرضه مرتبط با تورم
تورم ممکن است مانع از سرمایه گذاری با درآمد ثابت شود، قدرت خرید آنها را کم کند و بازده واقعی را در طول زمان کاهش دهد، حتی اگر نرخ تورم نسبتاً پایین باشد. این اوراق می‌تواند به محافظت در برابر ریسک تورم کمک کند زیرا ارزش آنها در دوره‌های تورمی افزایش می‌یابد.
ابر تورم چست؟
ابر تورم شرایطی را توصیف می‌کند که در آن قیمت تمام کالاها و خدمات به طور غیر قابل کنترلی در یک دوره مشخص افزایش می‌یابد. به عبارت دیگر، ابر تورم، تورم بسیار سریعی است و زمانی رخ می‌دهد که نرخ تورم بیش از 50 درصد در ماه رشد کند.
نمونه‌های اخیری که به عنوان یادآوری خطرات تورم فوق‌العاده عمل می‌کنند شامل ونزوئلا و زیمبابوه است. بزرگ‌ترین مهاجرت آمریکای لاتین در سال‌های اخیر به دلیل تورم شدید، خشونت و کمبود غذا و دارو در نتیجه سال‌ها آشفتگی سیاسی بوده است. بر اساس برنامه جهانی غذا(WFP) از هر سه ونزوئلایی یک نفر از نظر غذایی ناامن بوده و به منابع غذایی فوری نیاز دارد.
دلار زیمبابوه دیگر به طور فعال مورد استفاده قرار نمی‌گیرد زیرا به دلیل تورم افسارگسیخته به طور رسمی توسط دولت تعلیق شده بود. به این معنی که سطوح تورم تقریباً هر روز دو برابر می‌شد به‌طوری‌که قیمت کالاها و خدمات در روز بعد دو برابر شد. با نرخ بیکاری بیش از 70 درصد، فعالیت‌های اقتصادی در زیمبابوه عملاً تعطیل شده و اقتصاد داخلی را به یک اقتصاد مبادله‌ای تبدیل می‌کند.
ابر تورم در آلمان، 1923
آلمان در سال 1923 نمونه شناخته شده‌ای از ابر تورم است که به ایجاد شرایط وحشتناک اجتماعی کمک کرد و باعث ایجاد یک جنبش رادیکال فاشیستی شد. این بحران عمدتاً به دلیل چاپ اسکناس توسط دولت وایمار برای دستمزد کارگران اعتصابی ایجاد شد. از آنجایی که چاپ این اسکناس‌ها با پشتوانه طلا نبود، باعث افزایش سریع قیمت‌ها و دستمزدها در سال 1923 شد.
بحران نفت 1973
در اکتبر 1973، اعضای سازمان کشورهای عربی صادرکننده نفت (اوپک) به رهبری عربستان سعودی، محدودیت‌های نفتی را برای کشورهایی که در طول جنگ یوم کیپور از اسرائیل حمایت کرده بودند، اعلام کردند. محدودیت عرضه نفت منجر به تورم و در نهایت بحران نفتی سال 1973 شد.
کانادا، ژاپن، هلند، بریتانیا و ایالات متحده تحریم شدند و ممنوعیت‌ها به پرتغال، رودزیا و آفریقای جنوبی نیز تعمیم یافت. با پایان این محدودیت‌ها در مارس 1974، قیمت جهانی نفت تقریباً 300 درصد افزایش یافت. از 3 دلار در هر بشکه به تقریباً 12 دلار در هر بشکه. قیمت نفت آمریکا نیز به میزان قابل توجهی بالاتر بود.
نظرات کاربران