فعالیت‌های انسانی با پیشرفت صنعت و تکنولوژی تا حد زیادی بر جو و اقلیم زمین اثر گذاشته است. امروزه آلودگی هوا معضل بزرگ همه جوامع پیشرفته است. انسان شاید بتواند برای مشکلات اقتصادی یا مسائل اجتماعی راه‌حل مناسبی پیدا کند، اما در صورتی که تأثیر نامناسبی بر جو و آب و هوا بگذارد، حل کردن آن کاری مشکل و پیچیده است.
بنابراین باید افرادی باشند که به علم هواشناسی و اقلیم‌شناسی آگاه بوده تا با ارائه راه‌حل‌های مناسب کاری کنند تا جوامع انسانی علاوه بر بهره‌مندی از صنعت پیشرفته و تکنولوژی، کمترین آسیب را به محیط جوی وارد کرده و زندگی سالم‌تری را برای انسان‌ها فراهم کنند.
معرفی رشته هواشناسی
به بررسی پدیده‌های هواشناسی و مطالعه فعل و انفعالات جوی که وضع هوا و اقلیم را تعیین می‌کند، علم هواشناسی می‌گویند. این علم بر پایه اندازه‌گیری‌ها و دیده‌بانی‌هایی است که کارشناس از ایستگاه‌های هواشناسی به دست می‌آورد. این رشته در بسیاری از علوم دیگر کاربرد دارد و بسیاری از تصمیمات بر اساس اطلاعات هواشناسی گرفته می‌شود. علومی مانند کشاورزی، نظامی، حمل‌ونقل، گردشگری، هواپیمایی، دریایی، ماهیگیری و… .
ایستگاه‌های هواشناسی دو نوع می‌باشند:
– ایستگاه‌های سینوپتیک: دما، رطوبت، فشار هوا، عوامل جوی سطح زمین، جهت و سرعت باد را اندازه‌گیری می‌کنند.
– ایستگاه‌های کلیماتولوژی: هواشناسی کشاورزی، باران‌سنجی، برف‌سنجی و اقلیم‌شناسی در آن بررسی می‌شود.
شرایط تحصیل در رشته هواشناسی
افرادی که به رشته هواشناسی علاقمند هستند باید در ریاضیات و محاسبه توانایی داشته و دغدغه محیط‌زیست و هواشناسی را داشته باشند. علاوه بر آن باید بتوانند مسائل را تحلیل و داده‌ها را محاسبه کنند. داشتن ذهنی پویا و دقت بالا در جزئیات مسائل از لازمه ورود به این رشته است.
هواشناسی از رشته‌های علوم پایه محسوب می‌شود و علاقمندان به آن می‌توانند در دانشگاه‌های سراسری رشته فیزیک گرایش هواشناسی و آب و هواشناسی را انتخاب کنند و یا در دانشگاه علمی کاربردی به تحصیل در رشته هواشناسی بپردازند.
دانشگاه‌های دارای رشته هواشناسی از جمله دانشگاه تهران، دانشگاه ارومیه، دانشگاه محقق اردبیلی، دانشگاه فردوسی، دانشگاه لرستان، دانشگاه جیرفت و… می‌باشند. فارغ‌التحصیلان این رشته در صورتی که تحصیل خود را تا مقطع دکترا ادامه دهند، موقعیت‌های کاری بهتری خواهند داشت.
مهارت‌های لازم برای تحصیل در رشته هواشناسی
– آشنایی با زبان انگلیسی
– توانایی تحلیل داده‌های پیچیده
– مهارت بالا در ریاضیات، آمار و کامپیوتر
– مسئولیت‌پذیری در انجام امور
– علاقه فراوان به علوم هواشناسی و محیط زیست
– توانایی انجام کار تیمی
– داشتن ذهن پویا، جستجوگر و خلاق
– داشتن دقت عمل بالا و جزئی نگر بودن
– توانایی حل مسأله
وظایف کارشناس هواشناسی
فارغ‌التحصیلان رشته هواشناسی پس از ورود به بازار کار در ابتدا وظایفی چون مشاهده و ثبت اطلاعات آب و هوایی، تهیه نمودار و کمک به کارکنان ارشد را به عهده دارند. پس از گذشت زمان و کسب تجربه، کارهای پیچیده‌تری مانند پیش‌بینی‌های مختلف در رابطه با آب و هوا و حضور در رسانه‌ها را به عهده می‌گیرند.
به طور کلی وظایف یک کارشناس هواشناس به شرح زیر است:
– سنجش فشار، دما، رطوبت هوا و جهت و سرعت باد
– جمع‌آوری داده‌های عکس‌های ماهواره‌ای، رادارها، سنسورهای راه دور و ایستگاه‌های هواشناسی
– استفاده از مدل‌های کامپیوتری و اصول علمی برای پیش‌بینی‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت آب و هوایی
– مستند کردن اطلاعات آب و هوایی و گزارش به مخاطبان
– کمک به بهبود مدل‌های پیش‌بینی آب و هوا
– استفاده از فرمول‌های ریاضی و فیزیک و استفاده از برنامه‌های مدل‌سازی رایانه‌ای برای کمک به پیش‌بینی آب و هوا در فاصله‌های زمانی مختلف
بازار کار رشته هواشناسی
کارشناسان هواشناسی به دلیل اینکه باید اطلاعات جوی را به صورت 24 ساعته رصد کنند و پیش‌بینی وضع هوا را در تمام ساعات شبانه‌روز ارائه دهند، معمولاً مشاغلی تمام وقت دارند که ساعات کاری آنها به صورت شیفتی چرخش دارد. در شرایط آب و هوایی خاص، مانند شرایط گردباد، طوفان، سیل و… کار این افراد سخت‌تر شده و ساعات طولانی‌تری را باید در محل کار خود حاضر باشند.
محل کار کارشناسان هواشناسی می‌تواند متغیر باشد و گاهی لازم است برای انجام وظایف خود به شهرهای مختلف سفر کنند. درآمد شغل هواشناسی به طور معمول درآمدی متوسط است و از قانون وزارت کار برای کارمندان تبعیت می‌کند. کارشناسان هواشناسی می‌توانند در یکی از زمینه‌های زیر مشغول به کار شوند:
– انجام تحقیقات پیشرفته درمورد الگوهای آب و هوایی برای دانشگاه‌ها
– آموزش علوم هواشناسی در دانشگاه‌ها
– پیش‌بینی آب و هوا برای ایستگاه‌های خبری تلویزیون
– ارائه مشاوره آب و هوایی در سازمان‌های نظامی، دریایی، گردشگری
– فعالیت به عنوان کارشناس هواشناسی در سازمان‌های هواشناسی، شیلات، وزارت نیرو، محیط زیست، جهاد کشاورزی، منابع طبیعی و…
در پایان باید به این نکته اشاره کنیم که متأسفانه رشته هواشناسی در کشور ما از بازار کار خوبی برخوردار نیست و بسیاری از فارغ‌التحصیلان این رشته در زمینه‌های غیرمرتبط با تحصیلات خود مشغول به کار شده‌اند. برای دست پیدا کردن به مشاغل مرتبط با حوزه هواشناسی، باید توانایی‌های خود را افزایش دهید تا یک قدم از رقیبان خود جلوتر باشید.
نظرات کاربران