با گسترش انقلاب صنعتی و شهرنشین شدن اکثریت انسان‌ها، نیاز به احداث کارخانه‌ها و کارگاه‌های تولیدی و همچنین نیاز به ساخت آپارتمان‌ها و برج‌های مسکونی بیشتر شد. این ساختمان‌های جدید برای ساخته شدن نیاز به زمین‌های صاف و یک‌دست داشتند. پس وجود درختان و جنگل‌ها، مزاحم آنها بود.
به این ترتیب کم‌کم درختان قطع شد، فاضلاب کارخانه‌ها به رودخانه‌ها جاری شد و دود حاصل از فرآیند تولید آنها سبب آلودگی هوا شد. رفته‌رفته آلودگی آب، هوا، صوتی و… همه جا را فرا گرفت. بیماری‌ها افزایش یافت و تازه در این زمان بود که بشر به خود آمد و متوجه شد که چه بر سر محیط زیست آورده است.
برای کمتر کردن این مشکلات، سازمان‌هایی شکل گرفت و کنفرانس‌هایی در سطح بین‌المللی برگزار شد و حاصل تلاش آنها ایجاد یک رشته جدید به نام مهندسی محیط زیست شد. به این منظور که افرادی متخصص تربیت شوند تا چاره‌ای برای نجات محیط زیست بیندیشند.
رشته مهندسی محیط زیست
مهندسی محیط زیست شاخه‌ای از رشته مهندسی منابع طبیعی است که در مقطع کارشناسی ارشد شامل سه گرایش می‌شود: آلودگی‌های محیط زیست، تنوع زیستی و آمایش سرزمین.
دروسی که در این رشته خوانده می‌شود، بسیار مرتبط با علوم دیگر است. علومی مانند: بیولوژی، اکولوژی، فیزیک، شیمی، ریاضی، آمار، اکولوژی کاربردی و جغرافیا.
واحدهای تحصیلی در رشته محیط زیست شامل سه گروه دروس پایه، دروس اصلی و دروس تخصصی می‌شود که دروس تخصصی شامل: بوم‌شناسی مهره‌داران، مبانی مدیریت حیات وحش، زیست‌شناسی و شناخت حیوانات شکاری، حقوق و مدیریت محیط زیست، اکولوژی دریاها، فنون و مدیریت حیات وحش، آلودگی هوا، انسان و محیط زیست، مناطق حفاظت شده پارکهای ملی و جنگلی، پارکداری، طراحی و مهندسی پارکهای ملی و جنگلی، آلودگی آب و خاک، زیست‌شناسی حفاظت، جلسه بحث و پروژه می‌باشد.
وظایف مهندسین محیط زیست
به طور کلی می‌توان گفت، تمام کارهایی که یک مهندس محیط زیست انجام می‌دهد منجر به بهبود وضعیت محیط زیست و کاهش آلودگی‌ها می‌شود. از جمله این اقدامات، می‌توان موارد زیر را نام برد:
در محیط شهری
– ارائه راهکارهایی برای به حداقل رساندن اثرات باران‌های اسیدی
– ارائه روش‌هایی برای کاهش گازهای گلخانه‌ای
– ارائه راه‌حل‌هایی برای جلوگیری از گرم شدن کره زمین و تخریب لایه اوزون
– طراحی پروژه‌هایی برای حفظ محیط زیست مانند سیستم کنترل آلودگی هوا و تبدیل زباله به انرژی
– نظارت بر اجرای صحیح استانداردها و قوانین محیط زیست در کارخانه‌ها
– بررسی میزان آلایندگی فاضلاب خروجی از کارخانه‌ها
– نظارت بر پیشرفت برنامه‌های بهبود محیط زیست
– ارائه مشاوره به شرکت‌ها و سازمان‌های دولتی در مورد روش‌های پاکسازی محل‌های آلوده
در طبیعت
– طراحی و اجرای پارکهای گردشگری به دور از مناطق حفاظت شده
– تأمین شرایط لازم برای ادامه حیات تنوع زیستی مانند احداث آبشخور برای گونه‌های جانوری
– محافظت از گونه‌های گیاهی و جانوری در معرض خطر
– احیای بافت‌های گیاهی آسیب‌دیده
– مبارزه با شکارچیان غیرمجاز
– و ….
مشاغل مرتبط با محیط زیست
همانطور که اشاره شد، علومی که در رشته محیط زیست آموخته می‌شود، بسیار به علوم دیگر مرتبط است. بنابراین فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در زمینه نظارت بر خروجی صنایع گوناگون و تطبیق این خروجی با استانداردهای سازمان محیط زیست فعالیت کنند.
داشتن دانش نرم‌افزارهای مرتبط با این رشته از جمله GIS مهارت‌های یک دانش‌آموخته محیط زیست را برای یافتن یک شغل بهتر بالا می‌برد.
در صورت داشتن مهارت‌های لازم می‌توانید در پروژه‌های با پایه آمایش و آلودگی شرکت کنید. همچنین در صورت فراخوان استخدام، می‌توانید در ارگان‌هایی چون سازمان حفاظت محیط زیست، منابع طبیعی، ادارات جهاد کشاورزی، دادگستری، نظام مهندسی، آزمایشگاه‌های معتمد محیط زیست، شهرداری، فرمانداری، سازمان مدیریت پسماند، هواشناسی، جنلگبانی، راه و ترابری، مسکن و شهرسازی، شرکت نفت، شرکت فولاد، کارخانجات صنایع غذایی و غیره اشتغال پیدا کنید.
باید به این نکته توجه داشته باشید که رشته محیط زیست، صرفاً علومی نیست که در دانشگاه آموخته می‌شود. حضور در طبیعت و شناخت هرچه بهتر این دروس در فضای طبیعی علاوه بر اینکه دانش شما را افزایش می‌دهد، به بالا رفتن مهارت و علم و آگاهی شما به طبیعت نیز کمک شایانی می‌کند.
ادامه تحصیل در رشته محیط زیست
در اکثر دانشگاه‌های مطرح کشور، امکان تحصیل در رشته محیط زیست وجود دارد. اما اگر در آینده قصد انتخاب شغل در زمینه همین رشته را دارید، بهتر است کمی تلاش خود را بیشتر کنید تا در یک دانشگاه خوب با رتبه قابل قبول، پذیرفته شوید. در این صورت هم پایه علمی قوی‌تری خواهید داشت و هم مدرک معتبرتری برای ورود به بازار کار کسب خواهید کرد.
به دلیل وجود بحران‌های محیط زیست در کل دنیا، از فارغ‌التحصیلان این رشته در سطح جهانی استقبال خوبی می‌شود. بنابراین امکان ادامه تحصیل رشته محیط زیست در خارج از کشور نیز فراهم است.
لازم به ذکر است که برای ادامه تحصیل در خارج از کشور به ویژه در کشورهای توسعه یافته اروپایی باید با زبان خارجی کشور مورد نظر و همچنین زبان انگلیسی آشنایی خوبی داشته باشید. به همین منظور در آزمون‌های بین‌المللی و معتبر زبان خارجی مانند تافل و آیلتس شرکت کنید و با کسب یک رتبه قابل قبول، شانس خود را برای پذیرش در دانشگاه‌های خارجی بالاتر ببرید.
سخن پایانی
در انتها باید بگوییم اگر به رشته محیط زیست علاقمند هستید، تنها به علوم دانشگاهی اکتفا نکنید. همیشه اطلاعات خود را به روز نگه دارید، مقالات علمی معتبر بخوانید، از وضعیت جهانی محیط زیست آگاه باشید، نرم‌افزارهای مرتبط را بیاموزید و همیشه خود را در بالاترین سطح علمی نگه دارید. به دامان طبیعت بروید و سعی کنید از این مادر زمین درس‌های خوبی بیاموزید، طبیعت بهترین معلم بشر است. همیشه پویا باشید و از تلاش کردن خسته نشوید تا به جایگاهی برسید که از آن احساس رضایت کنید.
نظرات کاربران