زندگی بشریت به سمت دیجیتالی شدن پیش می‌رود. احتمالاً کم‌کم به جایی خواهیم رسید که تمام کارهای روزمره انسان به کامپیوتر و دیجیتال گره خواهد خورد همان‌گونه که هم اکنون نیز انسان‌ها به ابزارهای دیجیتالی وابستگی شدیدی پیدا کردند.
در این میان رشته‌های تحصیلی نیز با دنیای دیجیتال مرتبط شده‌اند. یکی از این رشته‌ها، فتوگرافیک است که در اکثر مواقع با رشته گرافیک اشتباه گرفته می‌شود. با ما همراه باشید تا در ادامه مقاله رشته فتوگرافیک را تعریف کنیم و تفاوت آن با رشته گرافیک را بیان کنیم.
رشته فتوگرافیک چیست؟
فتوگرافیک رشته‌ای جدید محسوب می‌شود که در سال تحصیلی 96-95 در زیرمجموعه گروه هنر، شاخه فنی و حرفه‌ای قرار گرفت. همان‌طور که از نام این رشته پیداست، فتوگرافیک تلفیقی از حرفه گرافیک و هنر عکاسی می‌باشد. به بیان دقیق‌تر رشته فتوگرافیک هنر عکاسی است که به صورت دیجیتال روی آن کار می‌شود.
دانش‌آموزانی که به هنر علاقه‌مند هستند می‌توانند یکی از 12 رشته گروه هنر فنی و حرفه‌ای را برای تحصیل در پایه دهم انتخاب کنند. این 12 رشته شامل گرافیک، فتوگرافیک، نقشه‌کشی معماری، معماری داخلی، طراحی و دوخت، سینما، نمایش، نقاشی، موسیقی، صنایع دستی، انیمیشن و تولید برنامه‌های تلویزیونی می‌باشد.
مهارت‌های مورد نیاز برای تحصیل در رشته فتوگرافیک
– قطعاً شرط ورود به هر رشته و موفقیت در آن داشتن علاقه و انگیزه برای تحصیل در آن رشته است. برای ورود به این رشته نیز باید به هنر و عکاسی علاقه‌مند باشید.
– داشتن هوش ریاضی و توانایی درک آن به تحصیل در این رشته کمک می‌کند، چرا که هنر آمیخته با ریاضیات است.
– داشتن دستانی سالم و قوی برای انجام کارهای ظریف گرافیک و عکاسی از ضروریات است.
– از آنجایی که رنگ‌ها در گرافیک و عکاسی جایگاه ویژه‌ای دارند، پس داشتن قدرت بینایی کافی و توانایی تشخیص رنگ‌ها برای تحصیل در این رشته ضروری است.
– داشتن شخصیتی کنجکاو، فکری خلاق و داشتن ایده‌های ناب و جذاب برای تحصیل در این رشته بسیار به دانش‌آموزان کمک می‌کند.
– داشتن فن بیان قوی از نکات مثبتی است که افراد را در این رشته یاری می‌دهد، همچنین توانایی درک مفاهیم و انتقال مؤثر آن به صورت شفاهی و کتبی از ضروریات است.
دروس رشته فتوگرافیک
دروس این رشته مانند رشته‌های دیگر به دو دسته عمومی و تخصصی تقسیم می‌شوند. دروس عمومی این رشته در سه پایه شامل شیمی، ریاضی، دینی، زبان، الزامات محیط کار و… می‌باشد.
دروس تخصصی آن در پایه دهم، دروس عکاسی پرسنلی و ویرایش حروف و تصویر، تصویرسازی آموزشی و تایپوگرافی، دانش فنی پایه و طراحی عناصر بصری می‌باشند.
در پایه یازدهم دروس عکاسی آتلیه و مراسم، تصویرگری کتاب کودک و نظارت بر چاپ آموزش داده می‌شوند و در پایه دوازدهم دروس عکاسی طبیعت و گزارشی، گرافیک نشر و عکاسی مطبوعاتی و دانش فنی تخصصی تدریس می‌شوند که در سال آخر کارآموزی نیز در واحدها گنجانده شده است.
این دانش‌آموزان برای ادامه تحصیل در دانشگاه‌ها می‌توانند از 3 طریق اقدام کنند:
– شرکت در آزمون رشته گرافیک در کنکور کاردانی دانشگاه‌های فنی و حرفه‌ای
– تحصیل در دانشگاه‌های علمی کاربردی
– شرکت در کنکور سراسری هنر و انتخاب رشته عکاسی
ابزارهای مورد نیاز رشته فتوگرافیک
تحصیل در این رشته مانند رشته گرافیک به ابزارهای خاصی نیاز دارد. این ابزارها شامل موارد زیر است:
– دوربین عکاسی دیجیتال مناسب نیاز این رشته
– لنز دوربین عکاسی مناسب
– پایه دوربین عکاسی و فیلم‌برداری
– لپ‌تاپ یا کامپیوتر مناسب برای کارهای گرافیکی
مزایا و معایب رشته فتوگرافیک
از آنجا که رشته فتوگرافیک شباهت اسمی زیادی به رشته گرافیک دارد و از این بابت والدین و دانش‌آموزان دچار اشتباه می‌شوند، شاید بهتر باشد مزایا و معایب این رشته را در مقایسه دو رشته با هم بیان کنیم.
– رشته گرافیک مربوط به طراحی می‌شود در حالی که رشته فتوگرافیک کاملاً به عکس و عکاسی مرتبط است.
– در رشته گرافیک طراحی به صورت دستی انجام می‌شود، در حالی که در رشته فتوگرافیک کار به صورت دیجیتالی و به وسیله کامپیوتر صورت می‌گیرد.
– دامنه شغلی در رشته فتوگرافیک وسیع‌تر است. چرا که فارغ‌التحصیلان گرافیک در رشته‌های مربوط به طراحی لوگو و طراحی صفحات وب قادر به فعالیت هستند اما فارغ‌التحصیلان فتوگرافیک علاوه بر این رشته‌ها در زمینه‌های مرتبط با عکاسی نیز می‌توانند فعالیت داشته باشند.
– گرافیک یک رشته کلی است که به زیررشته‌های کوچک‌تر تقسیم می‌شود. بنابراین در آن طراحی، صفحه‌آرایی، عکاسی و تئوری هنر آموزش داده شده و فارغ‌التحصیلان آن دید بازتری نسبت به هنر دارند و در صورت تمایل می‌توانند به رشته فتوگرافیک نیز ورود کنند. اما فتوگرافیک خود جزئی از رشته گرافیک است، که بیشتر جنبه مهارتی دارد و برای تحصیل در آن به پیشینه و تحصیلات آکادمیک خاصی نیاز نیست.
– تنوع دانشگاه برای رشته گرافیک زیاد است و از طرفی اساتید باتجربه و با پایه علمی قوی این رشته را تدریس می‌کنند، اما رشته فتوگرافیک به علت جدید بودن، در دانشگاه‌های زیادی تدریس نمی‌شود و تنها در دانشگاه‌های غیرانتفاعی، علمی کاربردی و چند دانشگاه محدود دولتی قابل تحصیل است و به علت تازه بودن این رشته، متخصصین کمی برای تدریس آن وجود دارند که این از معایب رشته فتوگرافیک است.
آینده شغلی فارغ‌التحصیلان رشته فتوگرافیک
امروزه با گسترش استفاده از فضای مجازی، عکس‌ها، زبان کاربران آن محسوب می‌شوند. بنابراین با تحصیل در این رشته انتظار می‌رود که آینده شغلی خوبی پیش رو داشته باشید. اما این رشته فقط منحصر به فضای مجازی نمی‌شود و جایگاه خوبی در مراکز فرهنگی و اداری همچون وزارت فرهنگ و ارشاد، صدا و سیما، مطبوعات، مراکز هنری و آتلیه‌های عکاسی خصوصی دارد. زمینه‌های کاری مرتبط با این رشته شامل موارد زیر می‌شود:
– عکاسی تبلیغاتی و صنعتی
– عکاسی مطبوعاتی برای صفحات خبری و مجلات
– طراحی صفحات وب
– صفحه‌آرایی کتاب
– طراحی جلد و صفحات داخلی کتاب و مجلات
– طراحی لوگو، پوستر، بنر و بروشور
جدید بودن این رشته سبب شده است که اطلاعات دقیقی از میزان درآمد فارغ‌التحصیلان آن در دسترس نباشد، اما نکته واضح این است که بسته به میزان تلاش و خلاقیت خود در انجام کارها، می‌توانید درآمد بالاتری داشته باشید.
نظرات کاربران