این روزها انجام همه امور از شکل سنتی خود خارج شده و به سمت تکنولوژیهای نوین در حرکت است. هرروزه با انواع برنامههای جدید کامپیوتری و موبایلی مواجه میشویم و این بدان معنی است که افرادی متخصص، نیازهای روز بشر را شناسایی میکنند و برای رفع این نیازها، برنامههایی طراحی و اجرا میکنند. شناخت نیازهای جامعه، طراحی و تولید نرمافزارهای جدید به عهده تحلیلگران و طراحان نرمافزار است. در ادامه با این متخصصان و وظایف آنان بیشتر آشنا خواهیم شد.
تحلیلگر و طراح نرمافزار
این رشته مناسب افراد علاقمند به کامپیوتر است که تفکری خلاق برای خلق سیستمها و برنامههای جدید دارند. چنین افرادی ابتدا نیاز مشتری را به خوبی درک میکنند سپس آن را به مدلهای کامپیوتری تبدیل کرده و برای کدنویسی به برنامهنویس ارائه میدهند. البته گاهی طراحان نرمافزار خودشان کار برنامهنویسی را نیز انجام میدهند.
در نهایت اگر نرمافزار دچار مشکلات تحلیلی یا ساختاری شود و یا در حین کار پیغام خطا دهد، این طراح نرمافزار است که باید برای رفع مشکل تلاش کند. از طرفی به روز نگه داشتن سیستم نیز به عهده این افراد است.
به طور معمول به توسعهدهندگانی که بر مراحل مختلف پروژه از جمله مدلسازی و پیادهسازی نرمافزار نظارت دارند، مدیر پروژه فناوری اطلاعات میگویند. این افراد به طور دقیق بر رعایت استاندارها، برآورد هزینهها و مدیریت زمان برای تحویل پروژهها، نظارت دارند.
امروزه با گسترش دانش و فعالیتهای مبتنی بر فناوری اطلاعات، تحلیلگران و طراحان نرمافزار در سه شاخه فعالیت میکنند:
– برخی سیستمهای پایهای نرمافزار را طراحی میکنند. مثل سیستم عامل اندروید برای تلفن همراه و تبلت.
– عدهای برنامههای کاربردی برای تلفن همراه و کامپیوتر میسازند.
– برخی دیگر به ساخت نرمافزارهای یکپارچه سازمانی مشغول میشوند. مثل نرمافزارهای حسابداری، انبارداری، سیستم فروش، حقوق و دستمزد و…
مهارتهای مورد نیاز تحلیلگر و طراح نرمافزار
افراد، برای ورود به این شغل باید مهارتها و ویژگیهای خاصی داشته باشند، از جمله:
– خلاقیت و نوآوری در طراحی نرمافزارهای جدید با امکانات مورد نیاز
– مهارتهای ارتباطی و کلامی برای ایجاد فضای دوستانه با همکاران و جذب مشتریان
– توانایی تحلیل و پیادهسازی الگوریتمهای پیچیده
– تمرکز بالا برای انجام تمامی مراحل طراحی نرمافزار به صورت دقیق و درست
– دانش کافی در زمینه نرمافزار، زبانهای برنامهنویسی و تا حدی سختافزار
– توانایی تحمل فشار کاری بالا و تحویل به موقع پروژهها
– توانایی مدیریت پروژه و هماهنگ کردن افراد
– تحلیل درست نیاز مشتریان برای طراحی دقیق نرمافزار مورد نظر آنان
وظایف تحلیلگر و طراح نرمافزار
– شناخت نیازهای مشتریان و طراحی، تولید و توسعه نرمافزار برای رفع نیاز آنان
– پشتیبانی از برنامههای طراحی شده و به روز نگه داشتن برنامهها
– طراحی اجزای برنامههای کاربردی و پایهای و تست عملکرد صحیح آنان
– رسم فلوچارت و مدلهای طراحی برای برنامهنویسان
– کنترل و تست برنامههای طراحی شده به منظور اطمینان از عملکرد آنها
– بایگانی کردن فرآیند تولید نرمافزار برای بروزرسانی راحتتر آنها در آینده
– همکاری با سایر متخصصان برای تولید نرمافزارهای بهتر و کاربردیتر
بازار کار و آینده شغلی تحلیلگر و طراح نرمافزار
در ابتدا لازم است بگوییم برای ورود به این شغل داشتن مدرک کارشناسی در یکی از رشتههای علوم کامپیوتر، مهندسی نرمافزار، مهندسی فناوری اطلاعات (IT) و یا کارشناسی ارشد در یکی از گرایشهای ارشد مهندسی کامپیوتر و گرایشهای ارشد مهندسی آی تی ضروری است.
قدم بعدی پس از کسب مدرک دانشگاهی، به دست آوردن مهارت لازم در طراحی و توسعه نرمافزارهای کاربردی و کسب تجربه در این زمینه است. همکاری با متخصصان این حوزه نیز در این امر به افراد کمک میکند.
در مرحله بعدی باید زمینه کاری مهندسان طراح نرمافزار مشخص شود. مثلاً اگر قرار است یک نرمافزار حقوق و دستمزد طراحی کنید، بهتر است کمی با مسائل مالی آشنا باشید تا هم به راحتتر شدن کار طراحی کمک کند و هم نیاز شما را به سایر متخصصان کاهش دهد. به این ترتیب میتوانید خیلی زود در کار خود پیشرفت کنید و سفارشهای کاری بیشتری دریافت کنید.
مراکزی که تحلیلگران و طراحان نرمافزار میتوانند مشغول به کار شوند به شرح زیر است:
– صنایع تولیدکننده محصولات الکترونیکی و کامپیوتری
– شرکتهای توسعهدهنده نرمافزار
– واحدهای انفورماتیک (فناوری اطلاعات) سازمانهای بزرگ دولتی
– شرکتهای خدمات مالی
– بانکها
– شرکتهای مخابراتی
ناگفته نماند که عدهای از متخصصان، ساعات کار و قوانین خاص کارهای دولتی و شرکتهای خصوصی را نمیپسندند، به همین دلیل به صورت شخصی و پروژهای کار میکنند. این افراد دارای ساعت کاری مشخصی نیستند و انجام همه امور دست خودشان است، فقط باید تلاش خود را انجام دهند که در موعد مقرر، پروژه را تحویل کارفرما دهند.
با توجه به رشد سریع دیجیتالی شدن همه امور، انتظار میرود روند رشد و پیشرفت این شغل بسیار چشمگیر باشد. بنابراین چشمانداز و آینده شغلی خوبی پیش روی متخصصان این حوزه است. اما هنوز این رشته هم مانند سایر رشتهها دارای مشکلات و چالشهایی است. یکی از این مشکلات، عدم وجود قوانین حمایتکننده مناسب و کارآمد به منظور تأمین منافع پدیدآورندگان و تولیدکنندگان محصولات نرمافزاری است.
به دلیل همین مشکلات است که در کشور ما قیمت عرضه نرمافزارهای تولیدی نسبت به کشورهای دیگر بسیار پایین بوده و شاید برای طراح مقرون به صرفه نباشد. علاوه بر آن شرکتهای بزرگ تولیدکننده نرمافزار در کشور ما در مقایسه با همین شرکتها در کشورهای دیگر توان مالی بسیار کمتری دارند.
با این وجود در صورتی که تخصص کافی، مهارت لازم و سابقه کاری خوبی داشته باشید، انتظار میرود که درآمد مناسبی داشته باشید. محل کار و رده سازمانی شما نیز در این زمینه بیتأثیر نخواهد بود.
نظرات کاربران