چرخ اقتصاد هر کشور توسط مشاغل گوناگونی که در آن انجام می‌گیرد، به حرکت درمی‌آید. این مشاغل یا توسط اشخاص حقیقی راه‌اندازی می‌شود و یا توسط شرکت‌های حقوقی. از جمله مشاغلی که تأثیر مستقیم بر اقتصاد یک کشور دارند، بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری می‌باشند.
صرافی‌ها بخشی از وظیفه بانک‌ها را انجام می‌دهند. در واقع تبادلات ارزی به عهده بانک مرکزی می‌باشد، اما با تقسیم وظایفی که صورت گرفته، مبادلات ارزی محدود و کوچک در صرافی‌ها و مبادلات ارزی کلان در بانک مرکزی انجام می‌گیرد.
معرفی شغل صرافی
صرافی در لغت به معنی داد و ستد انواع مختلف پول است. اما در حقوق کشور ما صرافی به نوع خاصی از شرکت‌های تضامنی و یا سهامی خاص گفته می‌شود که به خرید و فروش ارز، سکه و طلا می‌پردازند. سودی که صرافان به دست می‌آورند از طریق کارمزدی است که از مبادلات ارزی دریافت می‌کنند.
خدماتی که صرافی‌ها ارائه می‌دهند بر اساس دستورالعمل‌های اجرایی تأسیس، فعالیت و نظارت بر صرافی‌ها به شرح زیر است:
خرید و فروش نقدی ارز، انجام عملیات مربـوط بـه حوالـه‌هـای ارزی از طریق مؤسسات اعتباری و ارائه خدمات ارزی برون مـرزی از طریق کارگزاران در چارچوب قـوانین و مقـررات ارزی و خریـد و فروش مسکوک طلای ضرب شده توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
اگر شخص حقیقی قصد تأسیس صرافی داشته باشد، می‌تواند آن را در قالب یک شرکت تضامنی راه‌اندازی کند و اگر شخص حقوقی (بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری) قصد راه‌اندازی صرافی را داشته باشد، در قالب شرکت سهامی خاص امکان‌پذیر است.
انواع صرافی
صرافی‌ها از چند دیدگاه تقسیم‌بندی می‌شوند. یکی بر اساس مؤسس آنها که شخص حقیقی باشد یا حقوقی که تعاریف آن در بالا ذکر شد.
دیگری بر اساس نوع کاری بود که صرافی‌ها انجام می‌دادند. در گذشته صرافی‌ها دو دسته بودند. یکی آنهایی که تنها حق خرید و فروش طلا و سکه و ارز را داشتند و دیگری بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری بودند که علاوه بر خرید و فروش، کارهای دیگری مانند حواله ارزی نیز انجام می‌دادند. اما با تصویب دستورالعمل اجرایی تأسیس، فعالیت و نظارت بر صرافی‌ها عملاً این تقسیم‌بندی از بین رفت و اکنون تمام صرافی‌ها اجازه انجام همه این امور را دارند.
در دسته‌بندی دیگر دو نوع صرافی داریم: فیزیکی و دیجیتال. در صرافی فیزیکی خرید و فروش به صورت حضوری و نقدی صورت می‌پذیرد و در صرافی دیجیتال خرید و فروش ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، اتریوم و… انجام می‌گیرد.
صرافی ارز دیجیتال
در این نوع صرافی، خرید و فروش ارز دیجیتال در یک بستر اینترنتی صورت می‌گیرد که می‌تواند یک سایت اینترنتی و یا یک اپلیکیشن موبایل باشد. صرافی‌های ارز دیجیتال دو دسته‌اند:
صرافی متمرکز: که دارای یک مالک مشخص بوده و به عنوان یک شخص ثالث، واسطه معاملات رمز ارزها، میان فروشندگان و خریداران ارزهای دیجیتال می‌باشد.
صرافی غیرمتمرکز: که در آن معامله‌کنندگان ارزهای دیجیتال، می‌توانند بدون وجود واسطه شخص ثالث و بدون ایجاد حساب کاربری، به معاملات رمز ارزها بپردازند.
نحوه کسب درآمد صرافی‌ها
کار اصلی صرافی‌ها تبادل انواع مختلف پول چه فیزیکی و چه دیجیتال است. به عنوان مثال تبدیل دلار به ریال و یا تبدیل بیت کوین به اتریوم.
خرید و فروش ارز بر اساس نرخی که توسط مراجع ذی‌صلاح اعلام می‌شود، صورت می‌گیرد. این نرخ به صورت لحظه‌ای قابل تغییر است، به همین علت صراف‌ها هنگام خرید و فروش، نرخ همان لحظه را بررسی می‌کنند. وقتی نرخ اصلی اعلام شد، صرافی‌ها کارمزد خود را به آن اضافه کرده و عملیات خرید و فروش را انجام می‌دهند. ناگفته نماند که هرشخص امکان خرید ارز به مقدار مشخصی را دارد و این مسأله نیز توسط صرافی‌ها کنترل می‌شود.
به عنوان مثال اگر نرخ خرید دلار 30000 تومان اعلام شده باشد، نرخ فروش آن 31000 تومان خواهد بود که این رقم بسته به درصد کارمزد دریافتی توسط صرافی‌ها دارد. بنابراین اگر شما قصد خرید یک دلار را داشته باشید باید 31000 تومان بپردازید ولی اگر قصد فروش همان را داشته باشید، 30000 تومان دریافت خواهید کرد.
وظایف صرافی‌ها
بر اساس ماده یک دستورالعمل اجرایی تأسیس، فعالیت و نظارت بر صرافی‌ها خدمات قابل ارائه در صرافی به شرح زیر است:
– خرید و فروش نقدی ارز، اعم از فیزیکی، همچون دلار و یورو و دیجیتال، همچون دوج کوین و تتر
– خرید و فروش سکه طلا
– عملیات مربـوط بـه حوالـه‌هـای ارزی
– خدمات ارزی در خارج از مرزهای کشور، از طریق کارگزاران و در محدوده قـوانین و مقـررات ارزی.
خدمات ارزی در خارج از کشور به دو صورت امکان‌پذیر است:
1- پرداخت وجه توسط مشتری به صرافی در داخل کشور و دریافت معادل ارزی آن در خارج از کشور، از طریق کارگزاری.
2- پرداخت ارز توسط مشتری به کارگزاری در خارج کشور و دریافت معادل نقدی آن در داخل کشور، از طریق صرافی.
هزینه راه‌اندازی صرافی
صرافی از مشاغل پردرآمد است که درآمد حاصل از آن به دو صورت است:
درآمد مستقیم: که سود حاصل از فعالیت‌های اصلی این شغل مثل خرید و فروش ارز و… است که رقم نسبتاً بالایی می‌شود.
درآمد غیرمستقیم: که از طریق فعالیت‌ها جانبی مانند: اجاره قسمتی از کسب و کار، تبلیغات نواسانات بازار ارز، ارائه خدمات مالی و… به دست می‌آید.
اما این درآمد بالا نیاز به سرمایه اولیه بالا نیز دارد. در سال 86 حداقل سرمایه برای راه‌اندازی صرافی در شهرهای بزرگ 200 میلیون تومان و برای شهرهای کوچک 100 میلیون تومان بود. اما این رقم در سال 1400 به 25 میلیارد تومان برای شهرهای بزرگ و 13 میلیارد تومان برای شهرهای کوچک رسیده است.
البته با توجه به هزینه گزافی که برای تأسیس صرافی باید پرداخت شود، بانک مرکزی با ارائه بخشنامه‌ای اعلام کرده است که افراد متقاضی می‌توانند نسبت به تغییر حداقل سرمایه بر اساس شرایط و اقتضائات از جمله نرخ تورم اقدام کنند. بر اساس این بخشنامه برای ایجاد شعبه توسط صرافی‌ها به حداقل ۷۰ درصد از سرمایه مورد نیاز برای تأسیس صرافی‌ها نیاز است.
نظرات کاربران