وامی است به یک شرکت یا دولت که نرخ بازده ثابتی را در یک بازه زمانی خاص به سرمایه‌گذاران می‌پردازد. اوراق قرضه یک عنصر کلیدی در یک سبد متوازن است. در این مقاله قصد داریم شما را با اوراق قرضه، ویژگی و ریسک آن آشنا کنیم:
اوراق قرضه
به زبان ساده، اوراق قرضه وام از یک سرمایه‌گذار به یک وام‌گیرنده مانند یک شرکت یا دولت است. وام‌گیرنده از پول برای تأمین مالی عملیات خود استفاده و سرمایه‌گذار سود سرمایه‌گذاری را دریافت می‌کند. ارزش بازار اوراق قرضه می‌تواند در طول زمان تغییر کند.
اوراق قرضه ابزاری با درآمد ثابت است که یکی از سه طبقه اصلی دارایی یا گروهی از سرمایه‌گذاری‌های مشابه است که اغلب در سرمایه‌گذاری استفاده می‌شود. بیشتر پرتفوی‌های سرمایه‌گذاری باید شامل برخی اوراق قرضه باشد که به تعادل ریسک در طول زمان کمک می‌کند. اگر بازارهای سهام سقوط کنند، اوراق قرضه می‌تواند به کاهش ضربه کمک کند.
انواع اوراق قرضه
اوراق قرضه، مانند بسیاری از سرمایه‌گذاری‌ها، ریسک و پاداش را متعادل می‌کند. انواع اوراق قرضه در زیر آمده است:
اوراق قرضه دولتی
اوراق قرضه دولتی توسط دولت حمایت و یکی از امن‌ترین انواع سرمایه‌گذاری در نظر گرفته می‌شود و از طرف دیگر این اوراق، نرخ بهره پایینی دارند. بازده سرمایه‌گذاری ایجاد شده توسط اوراق قرضه دولتی از مالیات بر درآمد معاف است. برخلاف سایر اوراق که برای خرید به ارزش اسمی در روز انتشار با نرخ‌های بهره از پیش تعیین شده عرضه می‌شوند، قیمت پیشنهادی و نرخ کوپن برای اوراق خزانه‌داری از طریق فرایند حراج تعیین می‌شود.
اوراق قرضه شرکتی
شرکت‌ها می‌توانند اوراق قرضه شرکتی را زمانی که نیاز به جمع‌آوری پول دارند منتشر کنند. به عنوان مثال، اگر شرکتی بخواهد کارخانه جدیدی بسازد، ممکن است اوراق قرضه منتشر کند و نرخ سود مشخصی را تا سررسید اوراق به سرمایه‌گذاران بپردازد. برخلاف خرید سهام در یک شرکت، خرید اوراق قرضه شرکتی به شما مالکیت در شرکت نمی‌دهد.
اوراق قرضه شرکتی می‌تواند با بازدهی بالا یا درجه سرمایه‌گذاری باشد. پربازده به این معنی است که آنها رتبه اعتباری پایین‌تری دارند و در ازای ریسک بالاتر، نرخ‌های بهره بالاتری ارائه می‌دهند.
اوراق قرضه شهرداری
توسط جوامع و شهرستان‌ها برای تامین مالی ساخت و ساز در مقیاس بزرگ مانند مدارس، بزرگراه‌ها، تصفیه‌خانه‌های آب و موارد مشابه فروخته می‌شود. درآمد حاصل از بسیاری از اوراق قرضه شهرداری (و نه همه آنها) از مالیات معاف است.
اوراق قرضه درآمدی، اوراق قرضه شهرداری هستند که برای تأمین مالی پروژه‌هایی که انتظار می‌رود درآمدزایی داشته باشند، مانند جاده‌های عوارضی، بیمارستان‌ها و فرودگاه‌ها استفاده می‌شوند. آنها، پول دارندگان اوراق قرضه را از جریان درآمد پروژه‌هایشان بازپرداخت می‌کنند و اگر این درآمد به انتظارات نرسد، صاحبان اوراق ممکن است خوش‌شانس نباشند.
اوراق قرضه چگونه کار می‌کنند؟
اوراق قرضه با بازپرداخت مبلغی منظم به سرمایه‌گذار کار می‌کند که به عنوان «نرخ کوپن» نیز شناخته می‌شود، و بنابراین به عنوان نوعی اوراق بهادار با درآمد ثابت است. به عنوان مثال، یک اوراق قرضه 1.000.000 ریالی با تاریخ سررسید ۱۰ساله و نرخ کوپن 5 درصد به مدت یک دهه 50.000 ریال در سال پرداخت می‌کند و پس از آن ارزش اسمی 1.000.000 ریالی اصلی اوراق به سرمایه‌گذار بازپرداخت می‌شود.
مزایای خرید اوراق قرضه
اوراق قرضه نسبتا امن هستند. اوراق قرضه می‌تواند نیروی متعادل‌کننده‌ای را در یک سبد سرمایه‌گذاری ایجاد کند. اگر در سهام سرمایه‌گذاری کرده‌اید، افزودن اوراق قرضه می‌تواند دارایی‌های شما را متنوع کند و ریسک کلی شما را کاهش دهد. در حالی که اوراق قرضه دارای خطراتینیز هستند (مثلاً ناشران قادر به پرداخت سود یا اصل پرداخت نیستند)، اما معمولاً ریسک کمتری نسبت به سهام دارند.
اوراق قرضه نوعی درآمد ثابت است و با نرخ‌ها و فواصل زمانی منظم و قابل‌پیش‌بینی بهره می‌پردازند. برای بازنشستگان یا سایر افراد که ایده دریافت درآمد منظم را دوست دارند، اوراق قرضه می‌تواند دارایی محکمی برای داشتن باشد.
معایب خرید اوراق قرضه
نرخ بهره پایین: متأسفانه، با کاهش ریسک، نرخ‌های بهره پایین‌تر می‌آید. اوراق قرضه بلندمدت دولتی از لحاظ تاریخی حدود 5 درصد بازدهی متوسط سالانه داشته‌اند، در حالی که بازار سهام از نظر تاریخی به طور متوسط سالانه 10 درصد بازده داشته است.
ریسک: معمولاً هنگام سرمایه‌گذاری اوراق قرضه بدون ریسک نیستند. به عنوان مثال، همیشه این احتمال وجود دارد که در فروش اوراق‌قرضه‌ای که دارید، مشکل داشته باشید، به خصوص اگر نرخ بهره بالا برود. ممکن است ناشر اوراق قرضه نتواند سود و یا اصل بدهی خود را به موقع به سرمایه‌گذار بپردازد که به آن ریسک پرداخت می‌گویند.
تورم: تورم همچنین می‌تواند قدرت خرید شما را در طول زمان کاهش دهد و درآمد ثابتی که از اوراق قرضه دریافت می‌کنید با گذشت زمان کم‌ارزش‌تر شود.
تفاوت اوراق قرضه با سهام
بسیاری از مشاوران مالی می‌گویند که اوراق قرضه، زمانی که به صورت استراتژیک در کنار سهام و سایر دارایی‌ها مورد استفاده قرار گیرند، می‌توانند افزودنی عالی برای سبد سرمایه‌گذاری شما باشند. بر خلاف سهام، که سهام خریداری شده در یک شرکت است، اوراق قرضه خرید یک شرکت یا تعهدات بدهی یک نهاد عمومی است.
در سهام، سود بیشتری به دست می‌آورند، اما ریسک بیشتری را به همراه دارند. بنابراین هرچه زمان بیشتری برای کنار زدن نوسانات بازار داشته باشید، تمرکز شما در سهام بیشتر می‌شود. اما وقتی به دوران بازنشستگی نزدیک می‌شوید می‌خواهید اوراق قرضه بیشتری در کارنامه خود داشته باشید.
اگر در دهه 20 زندگی خود هستید، 10 درصد از پرتفوی شما ممکن است در اوراق قرضه باشد. در سن 65 سالگی، این درصد به احتمال زیاد به 40٪ یا 50٪ نزدیک می‌شود.
تفاوت دیگر بین سهام و اوراق قرضه معافیت‌های مالیاتی بالقوه است. همچنین اگرچه اوراق قرضه سرمایه‌گذاری بسیار مطمئن‌تری نسبت به سهام هستند، اما همچنان خطراتی دارند، مانند احتمال ورشکستگی وام‌گیرنده قبل از پرداخت بدهی.
ویژگی‌های اوراق قرضه که باید بدانید
نرخ بهره اوراق قرضه به اعتبار ناشر بستگی دارد. اوراق قرضه دولتی امن‌ترین سرمایه‌گذاری در نظر گرفته می‌شود. همچنین اوراق قرضه صادر شده توسط دولت و پس از آن اوراق قرضه شرکتی به طور کلی امنیت بیشتری دارند.
اوراق دولتی نرخ پایین‌تری ارائه می‌دهد؛ زیرا خطر کمتری برای سقوط دولت وجود دارد. از سوی دیگر، یک شرکت نامتعارف، ممکن است نرخ بالاتری را برای اوراق قرضه‌ای که منتشر می‌کند، ارائه دهد، زیرا خطر بیشتری وجود دارد که شرکت قبل از پرداخت بدهی ورشکسته شود.
مدت زمانی که یک اوراق قرضه را نگه می‌دارید مهم است. اوراق قرضه برای مدت معین، معمولاً از یک سال تا 30 سال فروخته می‌شود. شما می‌توانید یک اوراق قرضه را قبل از سررسید آن در بازار ثانویه بفروشید، اما این خطر را دارید که سرمایه اولیه یا اصل پول خود را پس نگیرید.
از طرف دیگر، بسیاری از سرمایه‌گذاران به منظور تنوع بخشیدن به پرتفوی خود، در یک صندوق اوراق قرضه، انواع اوراق قرضه را جمع‌آوری و خریداری می‌کنند. اما این صندوق‌ها به دلیل نداشتن قیمت یا نرخ بهره ثابت، نوسان بیشتری دارند.
نرخ اوراق قرضه در زمان خرید ثابت است و بهره به طور منظم ماهانه، سه‌ماهه، شش‌ماهه یا سالانه برای طول عمر اوراق پرداخت می‌شود، پس از آن سرمایه اولیه کامل بازپرداخت می‌شود.
اوراق قرضه اغلب با افزایش نرخ بهره ارزش بازار خود را از دست می‌دهد. با افزایش نرخ بهره، نرخ کوپن اوراق قرضه جدیدی که وارد بازار می‌شود نیز افزایش می‌یابد. این امر خرید اوراق قرضه جدید را جذاب‌تر می‌کند و ارزش فروش مجدد اوراق قرضه قدیمی را که با نرخ بهره پایین گیر کرده‌اند کاهش می‌دهد.
نظرات کاربران